woensdag 12 juni 2013

Wet & genade, een ongelijke strijd? (1)

 In 2004 ben ik begonnen met het schrijven van een serie engelstalige boekjes over de Tien Geboden in de 21e eeuw, een boekje per gebod. Er zijn inmiddels vijf boekjes gepubliceerd... nog vijf te gaan dus. Ze zijn in eenvoudig engels geschreven en goed leesbaar voor iedereen met een basiskennis van de engelse taal (daag jezelf eens uit!). Tijdens het bestuderen van de Bijbel en het schrijven van de boeken kreeg ik steeds meer inzicht over het onderwerp wet & genade. Geen theologisch onderlegde hoogdravendheid, maar een eenvoudige frisse kijk op oude waarheden.

In de komende weken ga ik hierover een aantal blog posts schrijven. Waarom? Omdat er veel onduidelijkheid, verwarring en ook wel verkeerde prediking over dit onderwerp is. Zodra het over de wet gaat, rijzen bij vele evangelisch gelovigen de haren al te berge. De wet, de wet? Daar hebben we toch niets meer mee? Daar zijn we toch van verlost? Het geloof gaat niet over regels, maar over relatie... Anderzijds wordt er in reformatorische kringen juist nog heel veel waarde aan de wet toebedeeld en dat kan uitlopen in wetticisme = de regels van de wet boven de leiding van de Heilige Geest stellen. En misschien zit het merendeel van de kerkgenootschappen in Nederland hier wel ergens tussenin. We willen niet doorslaan van het ene extreme naar het andere. De Tien Geboden zijn ouderwets, de genadeleer te mooi om waar te zijn, dus blijven we ergens in het midden hangen. 

Ik heb eens even wat uitspraken over wet en genade op een rijtje gezet, in willekeurige volgorde, kijk maar eens of je iets herkent:
  • De Wet? Aan het kruis genageld!
  • We zijn vrij van de wet, weg met die oud testamentische leer
  • Alles is genade, we kunnen en hoeven zelf niets doen
  • Maar, een wetteloze wereld is toch een bandeloze wereld?
  • Ik leef uit genade en wil niet wettisch zijn, maar toch...
  • Na het kruis is alles anders geworden, wij zijn vrij van de wet
  • Maar we kunnnen toch niet zomaar dingen uit de Bijbel schrappen?
De genadeleer is zeker geen nieuwe prediking, het is de leer die duidelijk maakt dat we afhankelijk zijn van Gods genade om rechtvaardig voor Hem te kunnen staan, om verzoening met Hem mogelijk te maken. Dat werd 2000 jaar geleden al door de apostelen gepreekt, later door de kerkvaders en nu in bijna alle denominaties. Er zijn wel grote verschillen in uitleg en interpretatie. In (sommige) reformatorische kringen is genade alleen beschikbaar voor de uitverkorenen, of wordt het uitgelegd als het gegrepen worden door God, het is iets wat je ontvangt als God het wil, vaak op het einde van je leven. In veel evangelische kringen wordt genade uitgelegd als onverdiende gunst, we kunnnen en hoeven niets doen om Gods liefde te verdienen. Sit back and relax...

Dat kan allemaal wel waar zijn... maar betekent dat dat we moeten kiezen tussen wet en genade? Of we houden de wet, of we aanvaarden Zijn genade. Alletwee lijkt niet door één deur te gaan. Is het een ongelijke strijd?

9 opmerkingen:

  1. Mooi stukje Marja. Die uitspraken die je noemt, hoor ik inderdaad vaker. Bv. "De wet was voor het volk Israël en Jezus heeft de wet vervuld", hoor en lees je veel. Dat is natuurlijk wáár maar het ligt, zoals jij ook schrijft hierboven, wel iets genuanceerder.
    Zelf denk ik niet dat het een ongelijke strijd is. Ik denk dat de wet ons is gegeven om ons als mensen te laten zien dat we de wet uit onszelf nooit kunnen naleven. We schieten hierin ontzettend te kort. Jezus is de vervulling van de wet, als we Hem kennen en belijden als Heer, zal Hij ons helpen, alleen door Zijn Genade. Het wordt dan ook niet meer iets krampachtigs maar iets 'vanzelfsprekends'. We willen ten diepste eigenlijk niet anders meer. (Hoewel dit in ons 'vleselijk' lichaam hier op aarde best nog eens mis gaat).

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Jezus is de vervulling van de wet inderdaad, en daar stopt het voor ons vaak. Maar Hij is daarin een voorbeeld voor ons.... daarover meer in de volgende posts :)
      Dank voor je commentaar Wendy!

      Verwijderen
  2. Ja die uitspraken lees je idd wel eens. Gal 5:22-25 vind ik heel kernachtig in dit verband. Maar dat komt vast nog wel aan bod ;)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik kom inderdaad nog met een aantal teksten uit Galaten, maar die jij noemt kan daar zeker bij!

      Verwijderen
  3. We spraken hier net over vanmorgen, bij onze gebedskring. Ik ben benieuwd wat je hierover gaat schrijven!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi, hopelijk helpen de blog posts over dit onderwerp je. Groetjes,

      Verwijderen
  4. Beste Marja,
    Inderdaad een vraag die veel verwarring oplevert. Ik ben ook benieuwd waar je uitkomt. Er is overigens naast de reformatorische en evangelische kijk nog een andere kijk op de zaak van wet en genade: die van het Messiasbelijdend Jodendom. Een klein tipje van de sluier: als Jezus zegt dat hij de wet heeft "vervuld", betekent dat in de Joodse terminologie van die tijd dat hij als rabbi de thora heeft nageleefd, juist heeft geïnterpreteerd en voorgeleefd en dat hij ook zijn discipelen heeft geleerd hoe het moet. Het betekent niet dat er iets is afgeschaft, zoals Jezus in de Bergrede ook zelf met zoveel woorden zegt.
    Groet,

    Jaap

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Amen! De kijk die jij Messiasbelijdend Jodendom noemt, is eigenlijk de Bijbelse kijk :) Mooi gezegd!
      Dank je wel voor je commentaar, dit is inderdaad waar ik uitkom in deze serie.

      Verwijderen
  5. Ha Marja, met terugwerkende kracht je artikelen over wet en genade gelezen. Opgevoed met alleen de wet en nu hoor ik alleen genade(waar ook vaak misbruik van wordt gemaakt, je bent immers gered, kunt zo'n beetje alles doen en zeggen,zonder daar verantwoording voor te hoeven afleggen, het gaat er maar om hoe God naar je kijkt...)als je dan in je andere blog schrijft : ga net zo met anderen om als jezelf, is dat écht de kern van leven naar God's beeld. Kijk weer uit naar serie 4;)

    BeantwoordenVerwijderen